شناخت ویژگی های تیم و گروه در سازمان - وبلاگ کارسیس

به گزارش وبلاگ کارسیس، دکتر رحمان عابدین زاده نیاسر؛ آیا در جلسات یا کارگاه هایی شرکت نموده اید که در آن افراد فقط می خواهند وظایف خودشان را انجام دهند، بدون اینکه دیگران را در نظر بگیرند؟

در این جلسات تصمیم گیری به وسیله افرادی انجام می گردد که صدای خود را بالا می برند؟ و افرادی گروه را ترک می نمایند، زیرا به این فکر می افتند کمکی از دستشان بر نمی آید؟

این تجربیات ناخوشایند در محل کار یا آموزش غیرمعمول نیست، اما اطلاع از اینکه چه انتظاری باید از یک گروه یا تیم داشته باشید، می تواند از بروز چنین حوادثی جلوگیری کند.

در عصر فناوری و فضای رقابتی شدید، مفهوم گروه و تیم رایج شده است. هر سازمانی در کوشش است تا با گرد هم آوردن افراد در قالب یک گروه یا تیم، اهداف خود را محقق سازد.

تعریف گروه

گروه مجموعه ای از افراد است که هدف اصلی آن ها همکاری برای انجام یک وظیفه مشترک است. اعضای گروه دارای یک هویت فردی هستند، یعنی هر یک از اعضا در قبال کار خود بدون هیچ گونه مسوولیت جمعی یا وابستگی به دیگران، مسوولیت دارد.

گروه می تواند الگو ها یا انواع مختلفی مانند گروه های رسمی شامل گروه های وظیفه (task groups) یا کمیته های ایجاد شده به وسیله یک مقام بالا برای انجام یک کار خاص باشد.

نوع دوم گروه ها، گروه های عضویت (membership groups) هستند، مانند اتحادیه های اصناف، گروه های غیر رسمی مانند گروه های محبت آمیز، گروه های دائمی و عادی و ...

مدیریت در گروه بیشتر ماهیت تحمیل نماینده دارد، به صورتی که دستورالعمل هایی به افراد جهت اجرای صحیح وظیفه شان داده می گردد و ممکن است با نسبت دادن موفقیت به رهبر گروه، از افراد یک گروه قدردانی و ستایش نگردد.

گروه ممکن است کوچک یا بزرگ باشد، اما افراد گروه دارای بعضی ویژگی های مشترک هستند که باعث می گردد افراد دور هم جمع شوند و در کنار هم بمانند.

اما به علت انتخاب های فردی و درگیری ها و عدم وابستگی اعضا به یکدیگر، به راحتی می تواند احساس رنجش پیش بیاید و گروه از هم بپاشد. گروه ها می توانند به عمد ساخته شوند یا ناآگاهانه تشکیل شوند.

وقتی افراد به طور اتفاقی در یک شرایط یا موقعیت مشابه قرار بگیرند، به عنوان عضوی از یک گروه در نظر گرفته می شوند. به طور کلی دو نوع گروه وجود دارد:

گروه رسمی: این گروه ها به وسیله مدیریت سازمان برای انجام یک کار خاص ایجاد می شوند.

گروه غیررسمی: تشکیل این گروه ها به طور طبیعی در یک سازمان انجام می گردد تا احتیاج های اجتماعی یا روانی انسان را تامین کند.

تعیینات یک گروه

یک گروه دارای ویژگی های خاصی است که باعث تمایز آن از یک تیم می گردد. در زیر بعضی از این موارد ذکر شده است:

1) اهداف فردی: هر یک از اعضای یک گروه برای تحقق اهداف خود در آنجا هستند.

2) اندازه و ترکیب: اندازه یک گروه می تواند کوچک یا بزرگ باشد. اما همواره شامل افرادی است که ویژگی مشترکی دارند.

3) افراد مستقل: اعضای یک گروه برای عملکرد خود به یکدیگر متکی نیستند.

4) مسوولیت پذیری فردی: هرکسی در یک گروه شخصا مسوول اعمال خود است.

5) شرایط: سطح و دیدی که محیط خارجی گروه به آن دارد، شرایط آن را تعیین می نماید.

6) هویت جمعی: افراد به عنوان عضو گروه خاصی شناخته می شوند.

تعریف تیم

تیم، گروهی از افراد است که برای رسیدن به یک هدف مشترک به صورت سازمان یافته گرد هم می آیند. اعضای تیم معمولا دارای مجموعه مهارت های خاصی هستند که آن ها را قادر می سازد برای رسیدن به یک هدف مشترک با دیگران، در تیم شریک شوند.

اعضای تیم دارای مسوولیت پذیری جمعی هستند، یعنی همه اعضا بار مسوولیت یا عدم موفقیت را به دوش می کشند. نمونه های مختلف تیم شامل تیم پروژه، تیم رهبری، تیم فوتبال، تیم مدیریت، تیم ویژه، تیم عیب یابی و ... است. تیم، وابستگی متقابلی بین افرادی که با هم کار می نمایند، ایجاد می نماید تا حداکثر پتانسیل کلی و موفقیت را به وجود آورد.

تیم می تواند با ایجاد کوشش های جمعی و استفاده از دانش همه برای دستیابی به هدف مشترک، همکاری ایجاد کند. مدیریت تیم بر اساس فلسفه پرورش اعضا به وسیله همکاری موثر است.

این می تواند به معنای مشارکت اعضا در فرآیند تصمیم گیری، تقسیم وظایف، قدردانی، جشن گرفتن و پاداش دادن به موفقیت اعضا باشد که امکان فراوری و حفظ برترین استعداد ها را فراهم می نماید.

تعیینات یک تیم

یک تیم از یک گروه به وجود می آید. بعضی از خصوصیات قابل توجه تیمی که از یک گروه متمایز است، به توضیح زیر است:

1) هدف مشترک: اعضا برای رسیدن به یک هدف خاص تیمی کار می نمایند.

2) روحیه تیمی: اشتیاق اعضا برای رسیدن به هدف تیم همواره زیاد است.

3) اعتماد: در یک تیم، افراد به توانایی ها و مهارت های یکدیگر باور و اعتماد دارند.

4) رهبری: رهبری تعیین در درون تیم وجود دارد و رهبر منتخب تیم اداره فعالیت ها را بر عهده دارد.

5) مسوولیت پذیری متقابل: هر فرد به اندازه یکسان مسوول کم کاری و عدم موفقیت تیم است.

6) وابستگی متقابل: اقدامات اعضای درون یک تیم به طور مشترک به سایر اعضا وابسته است.

7) نقش های تعیین شده: به هر فرد در یک تیم، نقش یا مسوولیت خاصی برای انجام اختصاص داده شده است.

8) ساده سازی جهت: رهبر تیم کسی است که راه را به اعضا نشان می دهد و بر عملکرد آن ها نظارت می نماید.

9) همکاری: اندازه همکاری یا هماهنگی بالایی بین اعضای تیم وجود دارد.